ပႈပါဎိၚဟဥ (၁)St. John l, (Pope & Martyr)

ပႈပါဎိၚဟဥ (၁)St. John l, (Pope & Martyr)

မိႈပႈဖံဖု ဒီပုႈ၀ဲႈတံၚသကိးခဲလ႕ဏ သ့ဥသုဧ႕ယ မ္သုကဘဥမုႈထီဘိတက့ႈမ့ႈ ဎတႈ ဆ႕ဂ့ၚဘဥ သုန႔ဥလီၚ တနံၚအံၚ လါမ့ၚ ၁၈ သီ မ့ႈ၀ဲ တႈအိဥဖွိဥ ကရ႕စီဆွံ ပႈပါ ဎိၚဟဥ အခီဥထံးတ႕ တဂၚ ဘဥတႈမၚလၚ ကပီၚက့ၚအီၚ အမုႈနံၚန႔ဥလီၚ’ ပႈပါဎိၚဟဥ (၁) တဂၚ အံၚ အိဥဖ်ဲဥထီဥ၀ဲလ႕ ကီႈအံးတလံး အပူၚဒီးမံမုဏအသးလ႕ခရံဏပူၚ ဖဲ (AD) ၅၂၆ လါမ့ၚ ၁၈ အနံၚန႔ဥလီၚ’ အ၀ဲဖံးမၚက့ၚတႈ ဒ္ပႈပါ တဂၚအသိး စးထီဥလ႕ (AD) (၅၂၃”၅၂၆) အနံဥ န႔ဥ လီၚ’

”စီဆွံ စီၚဎိၚဟဥ(၁)တဂၚ အံၚ မ့ႈပွၚတဂၚလ႕ အဟ့ဥလီၚသးလ႕ တႈစူႈနဏ ဂီႈ မၚထူရၚတဂၚန႔ဥလီၚ ထဲလ႕ တႈစူႈနဏတမံၚဧိၚအဂီႈ ဒီး စးထီဥလ႕ နံဥကဎၚဖိး ၆ အဆ႕ကတီႈန႔ဥ (ဂ်ာမနီ) အစီၚပၚ လ႕အတႈဘူဥတႈဘါ တအိဥ တစူႈတနဏ၀ဲဎြၚန႔ဥ မၚတရီတပါ မၚနးမၚဖွီဥအီၚ  တဟ့ဥ အီဥ၀ဲ တႈအီဥတႈအီ ဒီး ဖ႕ႏုၚလီၚအီၚလ႕ ဃိဥအပူၚ  ဒီး မ့ႈ၀ဲပွၚဒူပွၚဃိဥတဂၚန႔ဥလီၚ’ စီဆွံဎိၚဟဥ (၁)တဂၚအတံၚသကိးလ႕ အမ့ႈ၀ဲ ဘိဥသံဥအုးစ္(Boethius) ပွၚကုသ့အမံၚဟူသဥဖ်ါ၀ဲတဂၚ ဘဥတႈမၚသံအီၚဒ္အ၀ဲ ဘဥတႈမၚသံတ့ႈ၀ဲအသိးန႔ဥလီၚ’

”မုႈထီဥပွၚကဲးသလဲးဒီးအီဥသဒီးခ္ ခရံဏဖိသ့ဥတဖဥ သ့ဥနီႈမၚလၚကပီၚ သကိးက့ၚ၀ဲ ပႈပါ ဎိၚဟဥ(၁)အမူးဘူဥနံၚလ႕ အဒ္သိးသိး ၀ဲဒီး ရုိမ့ၚ ကဲးသလဲးဖိသ့ဥတဖဥတနံၚဃီ န႔ဥလီၚ’ ခါဆူညါ ဎိၚဟဥ လ႕ အကဲထီဥ၀ဲ ပႈပါတဂၚ အိဥဖ်ဲဥထီဥ၀ဲ ဖဲ တူၚကစံး (Tuscany) န႔ဥလီၚ’ ဒ္ကရ႕ကရိ ခိဥနဥတဂၚ အသိး ဖံးမၚက့ၚ၀ဲ ခ့ပွၚ တႈမၚ အါနံဥ အါလါ၀ံၚ မ့ႈက့ၚပွၚလ႕ အန႔ႈက့ၚ မူဒါ လ႕ ပႈပါ စီဆွံဟီဥမံဥဒါစ္ (St. Hormisdas)  အလီႈအလးတဂၚ ဖဲ AD ၅၂၃ အနံဥဒီး ကဲထီဥ ဖံးမၚန႔ႈက့ၚ မူဒါ ဒ္ပႈပါတဂၚအသိးန႔ဥလီၚ’ ဖဲအကဲထီဥ ဖံးမၚတႈဒ္ ပႈပါ တဂၚအသိး အဆ႕ကတီႈန႔ဥ လ႕ကီႈအံၚတလံးန႔ဥ သံဥအိဥဒိရဲး လ႕အမ့ႈ၀ဲ အိဥစ္ထရုိဂီဥသ့ဥ အစီၚပၚ ပ႕၀ဲတႈအဆ႕ကတီႈန႔ဥလီၚ’  စီၚပၚအံၚဒဥလဲဥ  မ့ႈစ့ႈကီး ၀ဲ ပွၚလ႕ အတစူႈနဏလ႕ဎြၚဘဥဒီး မ့ႈဒဥ ပွၚလ႕ အတူႈလိဏ မၚထြဲက့ၚ၀ဲ (Arian) အဥရံဥဎၚ အလုႈအလၚယလ႕အမ့ႈပွၚလ႕ အတစူႈတနဏ ဎြၚ ပွၚလ႕ အတႈဘူဥတႈဘါ တအိဥ၀ဲတဂၚန႔ဥလီၚ’

” (Arian) အဥရံဥဎၚ အလုအလႈအံၚ စးထီဥမၚအသးလ႕ ၄ နံဥကဎၚဖိးနံဥ ရိမ့ၚစီၚပၚ ပ႕ဆွၚတႈအကတီႈအဆိအခါ လံန႔ဥလီၚ’လ႕ခံန႔ဥ လဲၚသလဥလီၚအသး ပတုၚ လ႕ကလံၚစိး ဂိဥသ္ အပူၚန႔ဥလီၚ’ဖဲနံဥကဎၚဖိး ၆ အဆ႕ကတီႈန႔ဥ တႈတစူႈတနဏဎြၚ လုလႈအံၚ လီၚမႈ ကြံဏ၀ဲဘဥဆဥ ပွၚလ႕အလူးပိးမၚထြဲလုလႈအံၚ စွၚလီၚကြံဏ၀ဲန႔ဥလီၚ’

” (AD) ၅၂၃ အကတီႈ ဘ့းဇဥတ့ႈ အစီၚပၚ အဆိကတ႕ႈ ဂ်ဥစတ့ အံၚ ရၚလီၚတႈကလုႈ လ႕  ဒီး စံးဘဥ၀ဲ ဘဥဃး အဥရံဥဎၚ အသီခါ သ့ဥတဖဥ ပ႕၀ဲ တႈဘါဎြၚ သရိဥသ့ဥ တဖဥ ကဘဥ ဟ့ဥလီၚက့ၚဆူ အိဥသဒိး သ့ဥတဖဥအစူပူၚ တႈကလုႈအိဥထီဥ၀ဲန႔ဥလီၚ’ ဖဲဆ႕ကတီႈန႔ဥ လ႕ကလံးထံး တကပၚ သံဥအိဥဒိဥရု န႔ဥ အသူဥဒိဥအသးဖ်ိးထီဥ၀ဲလ႕ စီၚပၚအဖီခိဥဒီး အတႈအကစႈ ကမၚ၀ဲဒ္တႈဘဥ အသး ကသ့န႔ႈ၀ဲအဂီႈ ပဏလီၚအသးလ႕ အကသုက့ၚ၀ဲ ပႈပါ အတႈစိတႈကမီၚန႔ဥလီၚ’

ဖဲန႔ဥပႈပါ ဎိၚဟဥ (၁) တဂၚအံၚ အိဥထီဥ၀ဲ ဆ႕ဥမဲဏဘဥ၀ဲဒီး တႈမၚအသး နးနး ကလဲဏ န႔ဥလီၚ’ ပႈပါ အတႈကစႈ အတႈစူႈနဏ ဂ႕ႈက်႕ၚ၀ဲဘဥဆဥ အဥရံဥဎၚအစိီၚပၚ ကဲက့ၚခ႕ဥ စးလ႕ တႈတစူႈနဏဎြၚဒီး ဒ္ ကလံၚထံးဘ့းဇဥတ့ႈ အစီၚပၚ ဂ်ဥစတ့ ကထုးထီဥပၚကတ႕ႈ ကြံဏ အတႈကလုႈလ႕ အရၚလီၚတ့ႈလံ၀ဲအဂီႈ မုႈလႈန႔ႈက့ၚ၀ဲလ႕ပႈပါ ကမ့ႈက့ၚပွၚအခ႕ဥစး တဂၚ အသိးန႔ဥလီၚ’ ဘဥဆဥ မ့ႈလ႕ ပႈပါ  တတူႈလိဏက့ၚ အတႈ မုႈလႈဃ့ကညးအဃိ စီၚပၚ သံဥအိဥဒိရဲးစ္ ဆွ႕ထီဥအီၚဆူ မၚထူရၚ တဂၚအတႈအိဥမူ ပူၚ ဟဲအိဥထီဥ၀ဲန႔ဥလီၚ’

”ပႈပါဎိၚဟဥ (၁)တဂၚအံၚ လဲၚက့ၚ၀ဲဆူပွၚလ႕ အတူႈလိဏအီၚ ဒ္သိး စီဆွံစီၚပံးတရူး အလီႈ အလၚသ့ဥတဖဥလ႕အမ့ႈ၀ဲယ ဘိဥဇဥတ့ အစီၚပၚယတႈအိဥဖွိဥကရ႕ ပႈသ့ဥတဖဥ ဒီး ကိဥစတႈတံႈနိဥပ့ဥ ဒီး ထံဥလိဏသကိး ကတိၚက့ၚဒီး ဂ်ဥစတ့ စီၚပၚန႔ဥလီၚ ’ ဘဥဆဥ ပႈပါ အတႈလဲၚအံၚ အတႈပညိဥ တနီႈန႔ဥ တႈလ႕ထီဥပွဲၚထီဥတအိဥထီဥက့ၚ၀ဲဘဥ’

”ပႈပါဎိၚဟဥ ၁ တဂၚအံၚဖဲအ၀ဲ ဃ့ကညးက့ၚ ဂ်ဥစတ့ လ႕ ကသူဥကညီၚသးကညီၚ က့ၚ အဥရံဥဎၚ သ့ဥ အဆ႕ကတီႈ န႔ဥ သံဥအိဥဒိရဲးစ္ အတႈမုႈလႈ လ႕ ကကဲခ႕ဥစးလ႕ အဥရံဥဎၚဖိ သ့ဥတဖဥအဂီႈ န႔ဥ ပႈပါ တမၚန႔ႈက့ၚအဃိ ယ ပႈပါအံၚ လ႕အတႈလဲၚတႈက့ၚ အဃိ အသူဥဘွံးသးဘွံးအသး ဒီး ဖဲတႈလီႈ ရဥဘ့ဥနၚန႔ဥ သံဥအိဥဒိရဲးစ္ တဟ့ဥအီဥ၀ဲ တႈအီဥတႈအီဘဥဒီး ဖ႕ႏုၚလီၚ၀ဲလ႕ဃိဥအပူၚန႔ဥလီၚ’ဖဲလါမ့ၚ (၁၈)အနံၚ န႔ဥ ပႈပါ ဎိၚဟဥအဆိကတ႕ႈတဂၚ မံမုဏကြံဏအသးလ႕ ခရံဏပူၚန႔ဥလီၚ’

ဖဲပႈပါ စူးကြံဏအသး လါမ့ၚ (၁၈)သီအနံၚန႔ဥ ဒီး ပွၚကဲးသလဲးသ့ဥတဖဥဒီး အီဥသဒိးသ့ဥ တဖဥ မၚလၚကပီၚသကိးက့ၚ၀ဲ အမုဥဘူဥနံၚ ဖဲ မုႈနံၚလ႕ ပႈပါ စူးကြံဏအသးအမုဥနံၚန႔ဥ လီၚ’ဘဥဆဥ လ႕ကဥနိဥတႈသိဥတႈသီ တႈဘူဥတႈဘါ အမုႈနံၚမုႈသီအဒိဥအပူၚ) အမုႈဘူဥနံၚန႔ဥ ဘဥတႈ မၚက့ၚ၀ဲ လ႕ လါမ့ၚ (၂၇) သီအနံၚ အစိဏဘဥတႈ ခူးထုးထီဥက့ၚ အီၚ၀ံၚ လဲၚစိဥဃီႈသးဆူ စီဆွံ စီၚပံးတရူး တႈဘါသရိဥ အပူၚ ဒီး လ႕တႈဎူဎီႈပဏကဲ၀ဲအ ဂီႈ ဘဥတႈမၚလၚကပီၚက့ၚလ႕ အဟဲက့ၚက့ၚ၀ဲဆူ ၀့ႈရိမ့ဥ အမုႈနံၚန႔ဥလီၚ’

Source: CNA (Catholic News Agency)