ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard အဂ့ႈဖုႈကိဏ လါအီကူး ၂၀ သီ

ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard အဂ့ႈဖုႈကိဏ          လါအီကူး ၂၀ သီ

လါ August 20 သီအမုႈနံၚ မ့ႈ၀ဲတႈမၚလၚမၚကပီၚ ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard လ႕တႈအိဥဖွိဥကရ႕အပူၚနဥ့လီၚ’ ပွၚစီဆွံအံၚ မ့ႈ၀ဲတႈအိဥဖွိဥအပွၚသိဥလိနဲဥလိတႈ (Doctor of the Church) ဒီးကြဲး၀ဲလံဏသ့ဥတဖဥယ တႈစံဏတဲၚတဲလီၚသ့ဥတဖဥ လ႕အအိဥဒီးအတႈစိတႈကမီၚ တုၚလီၚ၀ီလီၚ၀ဲလ႕ ကီႈမိႈပွႈဎူရပၚအပူၚ လီၚဆီၚဒဥတႈ ဖဲနံဥကဎၚဖွိဥ ၁၂ အကတီႈယ   ဒီးအတႈဂဲၚပ်ဳႈက်ဲးစ႕ၚတႈသ့ဥတဖဥ ကဲထီဥတႈဆီဥထြဲမၚစ႕ၚလ႕ တႈဟးဆွဲးတႈစူဥတႈနဏလ႕အကမဥ၀ဲ (schism) လ႕တႈအိဥဖွိဥကရ႕ ဖဲအနံဥ ၁၁၃၀ အတီႈပူၚနဥ့လီၚ’

အိဥဖ်ဲဥထီဥ၀ဲဖဲ ၁၀၉၀ အနံဥယ ဒီးဖဲအသးအိဥ ၂၂ နံဥအကတီႈ ႏုႈလီၚ၀ဲဆူ ကရ႕တခါလ႕အမံၚမ့ႈ၀ဲ Cistercians အပူၚနဥ့လီၚ’ မၚလိမၚဒိးဘဥအသး ဒီးကဲထီဥ၀ဲပွၚကူဥဘဥကူဥသ့တဂၚယ အိဥဒီးတႈသူဥဆူဥသးဂဲၚ ဘဥဃးဒီးအတႈစူဥတႈနဏယ က်ဲးစ႕ၚလဲလိဏကြံဏအဒီပုႈ၀ဲႈယ အဖါတံဥယဒီးအတံၚသကိးအါဒံအါဂၚသ့ဥတဖဥ ဒ္သိးအကႏုႈလီၚလ႕အအိဥ၀ဲကရ႕အပူၚ ဒီးမၚဃုဏတႈဒီးအီၚအဂီႈနဥ့လီၚ’

စီၚ Bernard ဘဥတႈဆွ႕လီၚအီၚဆူ သီခါအိဥကေိတဖ်႕ဥ လ႕အဘဥတႈသ့ဥညါအီၚဒ္ (Clairvaux) လ႕အဲးကလံးအက်ိဏမ့ႈ၀ဲ (Valley of Light) ပကစံးတ့ႈမးလ႕ တႈကပီၚအတႈလီႈတႈက်ဲနဥ့လီၚ’ တီခိဥရိဥမဲ၀ဲ ရသ့းသ့ဥတဖဥဖဲတႈလီႈအံၚ လ႕အတႈအိဥမူဒီကတီႈညါအပူၚနဥ့လီၚ’

စီၚ Bernard သ့ဥညါ၀ဲလ႕ အကဘဥမၚဘဥလိဏဖိးဒ့လိဏတႈ ဘဥဃးဒီး တႈအိဥမူလ႕အအိဥဒီး တႈကြႈထံဆိကမိႈတႈထံထံဆးဆး ဃုဏဒီးတႈရၚလီၚတႈသးခုကစီႈအတႈမၚ လ႕အကါဒိဥ၀ဲ (important missionary work) သ့ဥတဖဥနဥ့လီၚ’ ပွၚစီဆွံအံၚ အတႈအိဥ၀ဲဆိး၀ဲလ႕ တႈဘွဥ့တႈဘွီဥအပူၚယ လ႕တႈကြႈထံဆိကမိႈတႈအပူၚအံၚ တကဲထီဥတႈႀတီမၚတံဥတဏအီၚလ႕ အတႈဖံးတႈမၚတႈလ႕ ပွၚခဲလ႕ဏအဂီႈ (apostolic life) အပူၚဘဥနဥ့လီၚ’ အတႈဆီဥလီၚသူဥဆီဥလီၚသးယ အတႈအ႕ဥလီၚအီၚလီၚ ဟ့ဥလီၚအသး လ႕တႈဘွီဂ့ၚထီဥက့ၚအကစႈဒဥ၀ဲ အတႈပဏသူဥပဏသး မ့ႈ၀ဲဒိဂ့ၚတဲႈဘဥလ႕ ပွၚအါဂၚအမဲဏညါအဂ့ႈ ဘဥတႈပဏဖ်ါအီၚနဥ့လီၚ’

ပႈပါစံး၀ဲလ႕ ပွၚစီဆွံအံၚအသးစ႕ႈဆ႕၀ဲလ႕ တႈမ့ႈတႈတီဘဥဃးဒီးဎြၚယ လ႕အမ့ႈတႈအဲဥတႈကြံယ ဒီးတ့လီၚပဏလီၚပွၚကညီလ႕အတႈအဲဥတႈကြံအပူၚယ ဒီးပွၚကညီအတႈအုဥက့ၚခီဥက့့ၚ မ့ႈ၀ဲလ႕တႈဒိကနဥ ပဏလုႈဒိဥပွၚ့ဒိဥဎြၚအတႈအဲဥတႈကြံယ လ႕အဘဥတႈပဏဖ်ါထီဥအီၚလ႕ ခရံဏလ႕အဘဥတႈပ်ၚထီအီၚ ဒီးသမူထီဥက့ၚလ႕တႈသံတဂၚအပူၚနဥ့လီၚ’

ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard ဘဥတႈသ့ဥညါစ့ႈကီးအီၚ ဒ္အမ့ႈပွၚလ႕အဎူးဎီႈသနၚ့အသးလ႕ မုႈကနီၚနီႈမၚရံယ လီၚဆီဒဥတႈလ႕အတႈဒုးသ့ဥညါအါထီဥ၀ဲတႈထုကဖဥလ႕အမ့ႈ Memorare ဎြၚအမိႈစီဆွံတႈထုကဖဥနဥ့လီၚ’

အမံၚဟူသဥဖ်ါ၀ဲလ႕ ကီႈမိႈပွႈဎူရပၚဒီဘ့ဥညါအပူၚ ဒီးပႈပါသ့ဥတဖဥဒီး ထံကီႈခိဥနဥသ့ဥတဖဥစ့ႈကီး ဒိးနဥ့သကိးအတႈဟ့ဥကူဥဟ့ဥဖးနဥ့လီၚ’ ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard သံ၀ဲဖဲ ၁၁၅၃ အနံဥ ဒီးဘဥတႈပဏထီဥအီၚဆူပွၚစီဆွံအလီႈ စွၚနဥ့အနံဥ ၃၀ယ ဒီးမ့ႈ၀ဲဖဲ ၁၁၇၄ အနံဥနဥ့လီၚ’

ဖဲ ၂၀၀၈ အနံဥယ ပႈပါ Benedict အိဥသ့ဥနီႈထီဥ၀ဲ ပႈပါ ပံဥအူဃိးဂၚတဂၚအတႈကတိၚလ႕အစံး၀ဲ ပွၚစီဆွံစီၚ Bernard မ့ႈပွၚလ႕အဆ႕၀ဲဒ္ကြဲစီထံ မ့ႈလ႕အတႈသ့စံးသ့ကတိၚတႈ ဒီးလဲၚစံဏတဲၚတဲလီၚတႈ ခီဖ်ိကီႈမိႈပွႈဎူရပၚဒီဘ့ဥညါ လ႕တႈကဟုကဎဏတႈစူဥတႈနဏအဂီႈနဥ့လီၚ’

ပႈပါ Benedict စံး၀ဲလ႕ ပွၚစီဆွံအံၚ ဘဥတႈအိဥသ့ဥနီႈထီဥအီၚဒ္အမ့ႈ ပွၚလ႕အသိဥလိနဲဥလိနီႈမၚရံအဂ့ႈ (Mariology)ယ တမ့ႈထဲလ႕အကြဲးလံဏ ဘဥဃးဒီးနီႈမၚရံအဂ့ႈဘဥဒီးယ မ့ႈလ႕အနဥပ႕ႈ၀ဲ နီႈမၚရံအသန႕ဥ အလီႈအိဥ၀ဲသပွႈကတ႕ႈလ႕ တႈအိဥဖွိဥကရ႕အပူၚအဃိယ ဒီးပဏဖ်ါထီဥ၀ဲနီႈမၚရံ ဒ္အမ့ႈဒိတဲႈလ႕အအိဥဒီးတႈလ႕တႈပွဲၚ လ႕ပွၚလ႕အအိဥ၀ဲလ႕တႈကြႈထံဆိကမိႈတႈအလီႈ (Monastic Life) ဒီးလ႕တႈအိဥဖွိဥကရ႕ဖိ အတႈအိဥမူအိဥဂဲၚအက့ႈအဂီၚ ကိးခါဒဲးအပူၚနဥ့လီၚ’