တႈဆါ Covid-19 ဟဲကဲထီဥသးအကတီႈခဲအံၚ ဒ္သိးတႈအီဥန႔ႈဂံႈန႔ႈဘါ ကလ႕ပွဲၚအဂီႈ ပကဘဥအိဥဆိးယအီဥအီ ဖံးမၚအီၚဒ္လဲဥ.???.....

တႈဆါ  Covid-19 ဟဲကဲထီဥသးအကတီႈခဲအံၚ ဒ္သိးတႈအီဥန႔ႈဂံႈန႔ႈဘါ ကလ႕ပွဲၚအဂီႈ ပကဘဥအိဥဆိးယအီဥအီ ဖံးမၚအီၚဒ္လဲဥ.???.....

ပမ့ႈအီဥအီ၀ဲဒဥ တႈအီဥန႔ႈဂံႈန႔ႈဘါလ႕လ႕ပွဲၚန႔ဥ ကမၚဂ့ၚထီဥယမၚဒိဥထီဥထီထီဥပဂံႈႀတီဆ႕ဒီး ဟ့ဥပွၚတႈအိဥဆူဥအိဥခ့်န႔ႈ၀ဲဒဥ န႔ဥလီၚ. ကိးမုႈနံၚတႈအီဥတႈအီသ့ဥတဖဥ ပမ့ႈအီဥအီၚႀက႕းႀက႕းဘဥဘဥန႔ဥ တႈဆါဃႈသ့ဥတဖဥမ့ႈဟဲနုဏလီၚလ႕ပပူၚဘဥဆဥပ ဂံႈႀတီဆ႕ က့ၚဒုးဖ်ိးကြံဏအီၚန႔ႈ၀ဲဒဥန႔ဥလီၚ.

ကသံဥလ႕အဒီသဒ႕ Corona တႈဆါဒီး တႈအီဥတႈအီသ့ဥတဖဥန႔ဥတအိဥထီဥဒံး၀ဲဒဥဘဥ. အိဥဒဥထဲ ဒ္သိးတႈဆါသုတဘဥ ကူဘဥဂဏတဂ့ၚအဂီႈ တႈနဲဥက်ဲလ႕အမ့ႈ တႈကဘဥဖ်ီဥ(Mask),ကဘဥသ့စုယတဂၚဒီးတဂၚကဘဥအိဥစီၚစုၚဎံၚလိဏသး(၆)ပ့ဥ တႈနဲဥလီၚလ႕တႈကဘဥလူၚပိဏထြဲအီၚသ့ဥတဖဥန႔ဥလီၚ.

Covid-19 အတႈဆါအံၚ တမ့ႈလ႕ ဘဲးထံရံဎါဃႈဘဥဒီး ဟဲကဲထီဥအသးခီဖ်ိ Virus တႈဆါဃႈအဃိ တႈဆါမ့ႈဘဥကူဘဥဂဏ န႔ဥ ဒ္သိးပက့ၚခီဥဆ႕ႀတီဆ႕က့ၚအီၚကန႔ႈအဂီႈ တႈအရ့ဒိဥတထံဥလ႕ပကဘဥမၚအီၚန႔ဥ ကတဲဏကတီၚသးဒ္သိးပဂံႈႀတီဆ႕ကဂ့ၚအ ဂီႈန႔ဥတက့ႈ.

တႈလ႕အမၚဂ့ၚထီဥပဂံႈႀတီဆ႕လ႕အမ့ႈ Vitamin အသဟီဥယသးတူးအသဟီဥဒီး တႈညဥအသဟီဥသ့ဥတဖဥန႔ဥ ပဒိးန႔ႈအီၚသ့ ခီဖ်ိလ႕တႈအီဥတႈအီလ႕ကိးမုႈနံၚဒဲးပအီဥအီအီၚသ့ဥတဖဥစ့ႈကီးန႔ဥလီၚ.

Vitamin C, Vitamin D, Zinc, ထးအသဟီဥဒီး တႈညဥအသဟီဥသ့ဥတဖဥန႔ဥ မ့ႈတႈအသဟီဥသ့ဥတဖဥလ႕အဒုးဒိဥထီဥ ထီထီဥ ပဂံႈႀတီဆ႕သ့ဥတဖဥန႔ဥလီၚ.

တႈအီဥတႈအီလ႕ Vitamin C ပဥဃုဏအါသ့ဥတဖဥန႔ဥ မ့ႈ၀ဲ- လူဥမိသဥယပနီက်ဲသဥယနဲးသဥယလဲၚခေံယကိကေံသဥယကီၚပံၚဖီ သ့ဥတ ဖဥန႔ဥလီၚ.

မ့မ့ႈ Vitamin D န႔ဥပဒိးန႔ဥသ့ခီဖ်ိအီၚလ႕မုႈတႈကပီၚအအိဥန႔ဥလီၚ. တနံၚန႔ဥပမ့ႈဒိးပသးလ႕မုႈအတႈကပီၚ(၁၅)မံးနံး န႔ဥ Vitamin အသဟီဥလ႕ပလိဥဘဥအီၚသ့ဥတဖဥပဒိးန႔ႈအီၚသ့၀ဲဒဥန႔ဥလီၚ. Vitamin D အသဟီဥန႔ဥ လ႕တႈအီဥတႈအီအက်ါစ့ႈ ကီးပဒိးန႔ႈဘဥအီဥသ့ဥ၀ဲဒဥန႔ဥလီၚ.

တႈအီဥတႈအီလ႕ Vitamin D ပဥဃုဏအါသ့ဥမ့ႈ၀ဲ- Oily Fish, Cheese, က်ီႈႏုႈထံယ ဒ့ၚခေံၚယ ထီပးယ တႈအသူဥယ သဘဥဂီၚတံႈ သ့ဥတဖဥန႔ဥလီၚ.

Zine အသဟီဥလ႕အိဥလ႕တႈအီဥတႈအီတဖဥ ဒီးတႈခ်ံတႈသဥသ့ဥတဖဥက်ါ သဒီဥ၊ ပဲဂီၚဖိ၊ တႈဒံဥ၊ သမ့ၚလီဒိး၊ ကညိဥ၊ ဒ့ဥကေ႔ၚ၊ ပဲဖးလဲႈ

ထးအသဟီဥလ႕အအိဥ၀ဲဒဥလ႕တႈအီဥတႈအီအက်ါ တႈအီဥတႈအီလ႕အဂီၚအိဥတဖဥ ၊တႈအသး၊ ပဲကဒံၚ၊ ပဲဂီၚဖိ၊ ႏြဲဥကေီၚပၚတံႈ၊ တဘဥဘိဥခိဥလါ.

တႈအညဥအသဟီဥအိဥ၀ဲလ႕တႈအီဥတႈအီအက်ါ  က်ီႈညဥ၊ ထိးညဥ၊ ဆီညဥ၊ ပီဥလဲဥတႈအီဥတအီ၊ ဆီဒံဥ၊ ပဲအကလုဏကလုဏ၊

• သိလ႕အိဥလ႕တႈအီဥတႈအီက်ါအါအါသ့ဥတဖဥ အီဥစွၚလီၚ
• (ေသြးတုိး) လ႕အထီဥညီ အံသဥလ႕အအိဥအါသ့ဥတဖဥ ဘဥအုဥ၊ ညဥဃ့၊ အံသဥထံ၊ တႈသ့ဥတဖဥန႔ဥ အီဥစွၚလီၚ.
• အံသဥဆကလ႕အပဏဃုဏလိဏအသးသ့ဥတဖဥ တႈဆ႕ထံတဖဥ၊ တႈဆ႕ထံလ႕အကဲထိဥတႈဂံႈတႈဘါတဖဥ၊ ခိဥဃ႕ၚတႈဖိတႈသဥအထံသ့ဥတဖဥန႔ဥ ပကဘဥဒိးန႔ႈအီဥလီၚ.
• တနံၚန႔ဥ ပကဘဥအီ၀ဲဒဥထံ ၂ လံတာလီၚ
• လ႕ပနီႈကစႈအကအိပူၚ တနံၚန႔ဥ ပကဘဥမၚ တႈဂဲၚလိႈကြဲ တနဥရံဥတခီန႔ဥလီၚ.
• ကိးမုႈနံၚ ကဲၚလိရံၚ ၂၀၀၀ ဒိး ၂၅၀၀ အပူၚ ပကဘဥအီဥ၀ဲဒဥန႔ဥလီၚ. ကိးမုႈနံၚ ကဲၚလိရံၚအတႈလိဏဘဥန႔ဥ ပွၚလ႕အဒိး န႔ႈ၀ဲတလ႕ပွဲၚဘဥသ့ဥတဖဥန႔ဥ တႈဂံႈတႈဘါအကံႈအစီ၊ အကမူဥသ့ဥတဖဥန႔ဥ ပကဘဥတ႕ဥပီဥလိဏသးဒီး တႈဂံႈတႈဘါပွၚမၚတႈဖိတဖဥ ပအီဥသ့န႔ဥလီၚ.
• တႈဆါလ႕အတုႈဘဥ၀ဲဎံဏတဖဥ၊ ပွၚသးနံဥဒိဥဒီးပွၚသးပွႈသ့ဥတဖဥအတႈအိဥသးန႔ဥ တႈဆါလ႕အဘဥကူ၀ဲန႔ဥ ကသံဥတဖဥ ကဘဥလဲၚတဲက်႕လိဏသးဒီးကသံဥကရဥဒီး မၚ၀ဲဒဥလီႈတံႈလီၚဆဲးဒီးကဘဥအီ၀ဲဒဥအဂီႈ လ႕ကန႔ႈဂံႈန႔ႈဘါအဂီႈန႔ဥလီၚ.
• တႈဆါလ႕အဘဥကူဘဥဂဏပွၚဘဥဆဥ သးလ႕အပ်ံၚတႈဖုးတႈတဖဥ သုတဘဥအိဥတဂ့ၚဒီး တႈဆါတဖဥအံၚ အဂ့ၚကတ႕ႈလ႕ သးလ႕ကန႔ႈဂံႈနံႈဘါတဖဥ ကဘဥႀတီဆ႕အီၚအဂီႈန႔ဥလီၚ.
• တဂၚဒီးတဂၚ တႈဆါဘဥကူဘဥဂဏ တႈဆ႕ကတီႈတဒ္သိးလိဏအသးဘဥအဃိ ကသံဥတဖဥ ပမ့ႈအီန႔ဥ ပတဘဥအီဖဲပနီႈကစႈသးလိဏဘဥသးဒီး ဒ္ကသံဥသရဥနဲဥက်ဲပွၚအသိး ပကဘဥအီန႔ဥလီၚ.
• ဒ္ပနီႈကစႈလိဏသးအသိးန႔ဥ တႈတကံတကး ကသံဥ၊ တႈသဘူဥထီဥကသံဥသ့ဥတဖဥ အီဥတႈအါအါတလ႕၊ ကသံဥလ႕ပွၚမၚသံတႈဖိတႈဃႈတဖဥ၊ လ႕အဂၚတႈကီတႈခဲလ႕အကဲထီဥ စတံရဲဥခ္ (STEROID) ကသံဥတဖဥ ကသံဥသရဥမ့တတဲ၀ဲဘဥဒီး သုတဘဥအီတဂ့ၚန႔ဥလီၚ.

ကီႈပဎီၚပွၚကမ်႕ႈဖိသ့ဥတဖဥခဲလ႕ဏ မ္သုကပူၚဖ်ဲးဘဥဒီးတႈဆါအံၚတက့ႈ

ကသံဥသရဥ Dr. Naw A Thu Han

M.B.,B.S (Ygn)

Dip.Med.sc (Family Medicine)

M.Sc (Nutrition and Dietetics), UK

အထွေထွေရောဂါကုနှင့် အာဟာရဆိုင်ရာဆရာဝန်