တႈအိဥဖွိဥတ႕ႈပီႈလိဏသးဘဥဃးဒီး HIV/AIDS ဒီးတႈကူစါဎါဘ်ါမၚစ႕ၚပွၚတူဥဘဥတႈအဂ့ႈတႈကစီႈ နိ၀့ဘ႕ႈ ၅ သီ ၂၀၁၈

Interview with Bishop Alexander Phone Cho  Nov 5 2018

သီခါကရ႕ခိဥပဏဖ်ါထီဥ၀ဲ တႈမၚအသးအံၚအခီပညီလ႕အမ့ႈ Asia-Pacific တႈလီႈဟီဥက၀ီၚမိႈပွႈအပူၚ ထံကီႈသ့ဥတဖဥအပူၚ ကဲးသလံးတႈအိဥဖွိဥကရ႕ဖိလ႕ အႀတီဆ႕ HIV အတႈဆါသ့ဥတဖဥ ခံနံဥတဘ်ီ အိဥဖွိဥရိဖွိဥထံဥလိဏတ႕ႈပီလိဏအသး ဒ္အံၚနဥ့လီၚ’

Question-တႈမၚအသးအံၚအတႈပညိဏ” Answer- လ႕ Asia Pacific အပူၚကဎဲႈကရ႕ကရိလ႕အႀတီဆ႕ HIV အတႈဆါသ့ဥတဖဥ ထံဥလိဏက့ၚကဒီးအသး၀ံၚအလီႈခံ ဒုးသ့ဥညါလိဏသကိးအသးလ႕ အတႈခီဖ်ိထံဥဘဥတႈ ဒီးအတႈဖံးတႈမၚတႈအဂ့ႈသ့ဥတဖဥ တ႕ႈပီႈတ႕ႈပီလိဏသကိးအသး၀ံၚအလီႈခံ ခါဆူညါကမၚကဒီး၀ဲတႈမႏုမႏုသ့ဥတဖဥအဂီႈ ဒီးပွၚလ႕အတူဥဘဥ HIV အတႈဆါသ့ဥတဖဥ အတႈအိဥမူအိဥဂဲၚ တသ့ဖဲအသ့ကဂ့ၚထီဥက့ၚကဒီး၀ဲအဂီႈ လ႕နဥ့အမဲဥညါ ပွၚလ႕မုႈဆ့ဥမုႈဂီၚ ပွၚလ႕အတအိဥ၀ဲဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥစ့ႈကီး ကသ့သ့ဥညါနဥပ႕ႈ ၀ဲပွၚလ႕အအိဥဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥအတႈအိဥအသး ကအိဥဒီးတႈဒီသူဥပဏသး လ႕ပွၚသ့ဥတဖဥအံၚအဖီခိဥ၀ံၚအလီႈခံ ကရ့လိဏမုႈလိဏသကိးအသးလ႕ တႈသူဥဂ့ၚသး၀ါအပူၚအဂီႈနဥ့လီၚ’ တႈပဏကပၚကြံဏအ၀ဲသ့ဥ တႈတကနဏဃုဏအ၀ဲသ့ဥသုတအိဥ၀ဲအဂီႈနဥ့လီၚ’ ပွၚလ႕အတူဥဘဥတႈဆါအံၚသ့ဥတဖဥ ဘဥတႈတကနဥဃုဏလ႕ၚအီၚအခါ အတႈတူဥဘဥတႈဒိဥထီဥအါထီဥ၀ဲနဥ့လီၚ’ တႈတကနဥဃုဏအ၀ဲသ့ဥ မ့ႈတႈလ႕အဘဥဒိဆါ အါနဥ့တႈဆါလ႕ အတူဥဘဥ၀ဲသ့ဥတဖဥအဃိနဥ့လီၚ’ တႈအိဥအသးသုတမ့ႈ၀ဲဒ္အံၚအဂီႈ တႈအိဥဖွိဥတ႕ႈပီႈလိဏသးအံၚ က်ဲးစ႕ၚဃုထံဥနဥ့က်ဲ ဒီးပွၚလ႕အတအိဥ၀ဲဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥစ့ႈကီး ကသ့ဥညါနဥပ႕ႈ၀ဲတႈဆါအံၚအဂ့ႈ ဒီးကသ့ဟ့ဥလီၚတႈအဲဥဆူ ပွၚလ႕အအိဥဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥအအိဥအဂီႈ ခံနံဥတဘ်ီ တႈအိဥဖွိဥထံဥလိဏသးအံၚ ဘဥတႈမၚအီၚလ႕ ထံကီႈတဘ့ဥဘ့ဥအပူၚနဥ့လီၚ’ ဒီးတႈမၚအသးအခဲအံၚ မ့ႈ၀ဲႏြံဘ်ီတဘ်ီနဥ့လီၚ’ ပွၚအဲဥဒိးမၚ၀ဲတႈအိဥဖွိဥထံဥလိဏသး လ႕ကီႈပဎီၚအပူၚ ဎံဏတ့ႈလံ၀ဲလံနဥ့လီၚ’ ဘဥဆဥ မ့ႈလ႕သီခါကရ႕ခိဥသ့ဥတဖဥ တသ့တူဥလိဏခီဥဆ႕ တအိဥကတဲႈကတီၚဒ္အသး ဒီးအတႈခီဖ်ိထံဥဘဥတႈ တအိဥဒ္၀ဲအဃိ ဖဲအပူၚကြံဏခံနံဥအခါ တႈမၚအသးဒ္အံၚလ႕ကီႈ Philippines အကတီႈ ပပဏလီၚပသးလ႕ ပကမၚအီၚလ႕ကီႈပဎီၚအပူၚနဥ့လီၚ’ အဃိပသ့မၚအီၚခဲအံၚလ႕ ပထံလီႈကီႈပူၚနဥ့လီၚ’

Q.ဖဲတႈအိဥဖွိဥထံဥလိဏအသးဒ္အံၚ၀ံၚအလီႈခံ ကဲထီဥ၀ဲတႈနဥ့ဘ်ဳးနဥ့ဖွိဥလ႕ ပွၚလ႕အတူဥဘဥတႈဆါသ့ဥတဖဥအံၚအဂီႈ ဆံးအါနဥ့လဲဥ

A.ဖဲတႈအိဥဖွိဥတ႕ႈပီႈလိဏသးဒ္အံၚ ဘဥတႈမၚအီၚကိးဘ်ီဒဲးအခါ မ့ႈ၀ဲဒ္သိးပွၚကအိဥဒီးတႈသူဥဂ့ၚသး၀ါ အါထီဥဒီးအါထီဥအဂီႈ ပွၚက့ၚတ႕ႈပီႈလိဏသကိးသး ဒီးဖဲပွၚက့ၚတုၚ၀ဲဆူ ကစႈဒဥ၀ဲအထံလီႈကီႈပူၚအခါ ဒ္တႈဆ႕တဲႈပဏလီၚတႈလ႕ ပွၚကလူၚမၚထြဲအီၚအိဥ၀ဲအသိး ပွၚနဥ့စိနဥ့ကမီၚလ႕ ကစႈဒဥ၀ဲအထံအကီႈအပူၚသ့ဥတဖဥ ဘဥတႈဒုးသ့ဥညါအီၚ ဒီးဒ္သိးပွၚကဒိးနဥ့ဘဥတႈဆီဥထြဲမၚစ႕ၚ လ႕ထံကီႈပဒိဥသ့ဥတဖဥအအိဥကသ့၀ဲအဂီႈစ့ႈကီး ပွၚက်ဲးစ႕ၚ၀ဲနဥ့လီၚ’ အဃိ လ႕ထံကီႈအါဘ့ဥသ့ဥတဖဥအပူၚ ပွၚအ႕ႈလီၚတူဥလိဏ၀ဲသီခါကရ႕ခိဥသ့ဥတဖဥ အတႈဖံးတႈမၚ၀ံၚအလီႈခံ ပွၚဆီဥထြဲမၚစ႕ၚတႈသ့ဥတဖဥ အိဥထီဥ၀ဲစ့ႈကီးနဥ့လီၚ’ တႈဆ႕တဲႈတႈ ဒ္သိးပွၚကလဲၚတုၚ၀ဲဆူ တႈလီႈလ႕ပွၚဆူးပွၚဆါသ့ဥတဖဥအိဥ၀ဲတႈလီႈပူၚအသိး ဆ႕ကတီႈအခဲအံၚ လ႕ထံကီႈကိးဘ့ဥဒဲးသ့ဥတဖဥအပူၚ တႈလီႈလ႕ပွၚဆူးပွၚဆါသ့ဥတဖဥအိဥဎံၚ၀ဲတႈလီႈသ့ဥတဖဥအပူၚ ပက်ဲးစ႕ၚဒီးလဲၚပ၀ဲဆူအ၀ဲသ့ဥအအိဥ ဒီးမၚတႈလ႕အ၀ဲသ့ဥအတႈအိဥဆူအိဥခ့်အဂီႈ ဒီးလ႕အ၀ဲသ့ဥအတႈပဏသူဥပဏသး ကအိဥ၀ဲဒီးတႈအိဥအသးလ႕အဂ့ၚ၀ဲဘဥ၀ဲအဂီႈ ပွၚမၚစ႕ၚအ၀ဲသ့ဥနဥ့လီၚ’ ဒီးလ႕အတႈအိဥမူအိဥဂဲၚ တႈအီဥတႈအီကအိဥ၀ဲဒီးတႈဘီဥတႈညီအဂီႈ တႈကြႈလီၚသးကသ့၀ဲအဂီႈ သီခါကရ႕ခိဥသ့ဥတဖဥ ဆီဥထြဲမၚစ႕ၚအ၀ဲသ့ဥ ဒုးမၚနဥ့အ၀ဲသ့ဥလ႕တႈမၚ ဒီးဒုးသ့ဥညါနဥပ႕ႈအ၀ဲသ့ဥလ႕ တႈဖံးအီဥမၚအီဥအဂ့ႈနဥ့လီၚ’ ဒ္နဥ့ဒီးပထံဥဘဥ၀ဲ တႈတုၚလီၚ၀ီလီၚ၀ဲသ့ဥတဖဥနဥ့လီၚ’

Question- လ႕သီခါကရ႕ခိဥသ့ဥတဖဥအတႈဖံးတႈမၚတႈအပူၚ ကရ႕ကရိလ႕အဆီဥထြဲမၚစ႕ၚတႈသ့ဥတဖဥ မၚဃုဏတႈအဃိ ဆ႕ကတီႈအခဲအံၚ ပွၚလ႕အအိဥဒီး HIV သ့ဥတဖဥမ့ႈဂ့ၚ ပွၚလ႕အတအိဥဒ္ဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥ ကသ့ဒီသဒ႕လီၚအသး ဒီးပွၚလ႕အအိဥလံဒီးတႈဆါသ့ဥတဖဥအဂီႈ တႈကူစါဎါဘ်ါတႈ အတႈအိဥအသး အပတီႈလဲၚတုၚလံ၀ဲဆံးအါဆံးအါလံ နဥ့လဲဥ’

Answer-ဘဥဃးဒီးတႈဒီသဒ႕တႈဆါအဂီႈ ပွၚကဘဥမၚ၀ဲ တႈသိဥလိဒုးသ့ဥညါတႈဆူပွၚကမ်႕ႈဖိသ့ဥတဖဥအအိဥ အါအါနဥ့လီၚ’ ပွၚအါဒံအါဂၚသ့ဥတဖဥ အတႈသ့ဥညါနဥပ႕ႈတႈ ဘဥဃးဒီးHIV တအိဥဒ္၀ဲလ႕လ႕ပွဲၚပွဲၚဒ္ဘဥနဥ့လီၚ’ အဃိ ပွၚကဘဥမၚတႈလ႕ တႈဒုးသ့ဥညါနဥပ႕ႈတႈအဂီႈ အိဥအါဒ္၀ဲအဖ႕မုႈနဥ့လီၚ’ အအံၚမ့ႈတႈလ႕အဘဥဃးဒီး တႈသိဥလိနဲဥလိအ၀ဲသ့ဥနဥ့လီၚ’ ဒီးအ၀ဲသ့ဥအတႈလိဏဘဥတႈ လ႕အမ့ႈကသံဥကသီအဂီႈ ပွၚဒုးသ့ဥညါအ၀ဲသ့ဥလ႕ ကဘဥမၚနဥ့၀ဲဒ္လဲဥဒ္လဲဥယ လ႕နဥ့အမဲဥညါ တႈဟ့ဥကူဥအ၀ဲသ့ဥ လ႕ကိၚလၚ၀ါအက်ိဏ Counselling, လ႕အမ့ႈတႈမၚစ႕ၚ ဘွီဂ့ၚက့ၚတႈပဏသူဥပဏသးယ ဒ္သိးအသုတအိဥဒီး တႈသူဥဆံးသးဆံးအဂီႈ ပွၚမၚစ႕ၚအ၀ဲသ့ဥနဥ့လီၚ’ အဆိကတ႕ႈ မ့ႈ၀ဲတႈသိဥလိ ဒုးသ့ဥညါနဥပ႕ႈအ၀ဲသ့ဥ ၀ံၚဒီးတႈကူစါဎါဘ်ါ ပိဏထြဲထီဥ၀ဲနဥ့လီၚ’ ပွၚဆွ႕အီၚဆူ တႈလီႈတႈက်ဲလ႕အကသ့မၚနဥ့၀ဲ ကသံဥကသီအဂီႈအသိး ပွၚဒုးမၚနဥ့အ၀ဲသ့ဥလ႕ တႈအိဥမူအိဥဂဲၚ တႈအီဥတႈအီသ့ဥတဖဥစ့ႈကီးနဥ့လီၚ’

Question-တႈအိဥဖွိဥထံဥလိဏသးအံၚ၀ံၚအလီႈခံ တႈဖံးတႈမၚအတႈရဲဥလီၚက်ဲၚလီၚဆူညါ သ့ဥတဖဥကမ့ႈ၀ဲဒ္လဲဥ

Answer- ခါဆူညါတႈဖံးတႈမၚအတႈရဲဥတႈက်ဲၚသ့ဥတဖဥ ပကသ့ဥညါဘဥ၀ဲဖဲ တႈအိဥဖွိဥတ႕ႈပီႈလိဏသးအံၚ ၀ံၚ၀ဲအကတီႈနဥ့လီၚ’ တကီႈခါခဲအံၚ ပလူၚမၚဒဥဒ္ တႈအိဥဖွိဥတ႕ႈပီႈလိဏသးလ႕အပူၚကြံဏ၀ဲအပူၚ အတႈပဏလီၚတႈဖံးတႈမၚအိဥ၀ဲအသိးနဥ့လီၚ’ တႈဖံးတႈမၚလဲၚတုၚလံ၀ဲဆံးဎံၚလံလဲဥအဂ့ႈ ကဘဥတႈစံးကတိၚတ႕ႈပီႈက့ၚကဒီးအီၚ ဒီးခါဆူညါ ပွၚကဘဥမၚကဒီးတႈမႏုမႏုသ့ဥတဖဥ ကဘဥတႈတ႕ႈပီႈကဒီးအီၚ နဥ့လီၚ’

Ask for more Info-နမ့ႈသးအိဥပဏဖ်ါထီဥတႈတမံၚမံၚဒီး ပဏဖ်ါထီဥဘဥတက့ႈ

Answer- တႈမၚအသးအံၚ မ့ႈ၀ဲပွၚလ႕ Asia Pacific တႈလီႈသ့ဥတဖဥ အတႈဟဲမၚဃုဏသကိးတႈယ က်ဲးစ႕ၚမၚသ့ဥညါနဥပ႕ႈ တႈအိဥအသးသ့ဥတဖဥနဥ့လီၚ’ ဒ္နဥ့ဒီးပကသ့ဥညါလီၚက့ၚ ပမၚတ့ႈလံတႈမႏုမႏုယ ပကက်ဲးစ႕ၚဃုသ့ဥညါနဥပ႕ႈတႈ ဒီးမၚကဒီးတႈ ဒ္သိးတႈကဲထီဥလိဏထီဥကအိဥထီဥ၀ဲ အဂီႈနဥ့လီၚ’ ကဎဲႈပွၚလ႕အမၚဃုဏတႈခဲအံၚသ့ဥတဖဥ ကြဲမုႈ၀ဲပွၚလ႕အအိဥဒီးတႈဆူးတႈဆါသ့ဥတဖဥ အိဥ၀ဲလ႕ပက်ါအါဒံအါဂၚနဥ့လီၚ’ မ့ႈပတႈဒုးသ့ဥညါအ၀ဲသ့ဥလ႕ ပ၀ဲသ့ဥခဲလ႕ႈ ပမ့ႈပွၚတဖုဃီ ပွၚတဒူဥဃီအဂ့ႈ ဒီးတမ့ႈထဲလ႕ပထံပကီႈအပူၚဘဥဒီး ပွၚလ႕အအိဥ၀ဲလ႕ တခီဘီမုႈသ့ဥတဖဥ အတႈအိဥအသးဒ္သိးပ၀ဲသ့ဥ အိဥ၀ဲအါဒံအါဂၚအဂ့ႈ ဒီးလ႕တႈအိဥအသးအံၚအဂီႈ ပွၚလ႕အမၚတႈသ့ဥတဖဥ အိဥ၀ဲအါဒံအါဂၚအဂ့ႈ ပဒုးထံဥသ့ဥညါအ၀ဲသ့ဥနဥ့လီၚ’ ဒ္နဥ့ဒီးအ၀ဲသ့ဥ ကဒိးနဥ့ဘဥ၀ဲတႈဂံႈတႈဘါ လ႕သူဥလ႕သးအပူၚနဥ့လီၚ’ 

FOR VIEWING VIDEO MESSAGE: PLEASE CLICK THE POST BELOW