တႈမ့ႈတႈတီတႈကရ႕ကရိ (၅၀၀)ဘ်ဲဥ လိဥဘဥ၀ဲ တႈကမၚပတုဏကြံဏတႈဒုး လ႕ကီႈပဎီၚ သုးပဒိဥတဖဥအတႈမၚအ႕သီတႈတဖဥအဂီႈ.

တႈမ့ႈတႈတီတႈကရ႕ကရိ (၅၀၀)ဘ်ဲဥ လိဥဘဥ၀ဲ တႈကမၚပတုဏကြံဏတႈဒုး လ႕ကီႈပဎီၚ သုးပဒိဥတဖဥအတႈမၚအ႕သီတႈတဖဥအဂီႈ.

ပွၚကညီခြဲးဎဏကရ႕တဖဥ လိဥဘဥ၀ဲဒဥယ ဘီမုႈစ႕ဖွိဥကရ႕ (UN) တႈဘံဥတႈဘ႕ လ႕ ကဟံး န႔ႈမူဒါအခ် ႔လ႕ယပပဏပတုဏတႈဒုးတႈခးအ႕သီ, လ႕ကီႈပဎီၚသုးပဒိဥ အတႈဆီဥ တံဥမၚ န႕ၚလ႕ ခေီ (Chin) ကီႈဆဥအပူၚယ တခ်ဳးဒ္လ႕ ပွၚကညီအခြဲးဎဏကတူႈဘဥတႈအ႕တႈသီ တကဲထီဥ ဘဥအဂီႈဒီးတႈအ႕သီမၚနးတႈတဖဥ ကပူၚဖ်ဲးဘဥအဂီႈန႔ဥလီၚ. ကီႈပဎီၚပူၚဒီးထံဂၚကီႈဂၚ တႈ ကရ႕ကရိ တဖဥအိဥတုၚလ႕ (၅၀၀)ဘ်ဲဥ တဖဥန႔ဥယ ပတံဃ့ကညးထီဥ ဘီမုႈစ႕ဖွိဥကရ႕ (UN ) လ႕ ကမၚ ကတီႈကြံဏ ကီႈပဎီၚသုးမိၚစိရိၚအတႈအ႕သီယ မၚသံမၚ၀ီ တႈလ႕ခေီကီႈဆဥမုႈနုဏတခီ ယမ့ႈပွၚကမ်႕ႈဖိ လ႕ ထီဒါသုးပဒိဥတဖဥအိဥအလီႈန႔ဥလီၚ.

တႈန႔ဥအဃိယတႈကြႈပွၚကညီအခြဲးဎဏ Human Right Watch (HRW) ထူးထီဥလံဏပဏဖ်ါ တဘ့ဥဖဲ မုႈလြဲႈနံၚ(မုႈလ့ၚဧိၚ)အပူၚယမ့ႈလ႕ထံဂၚကီႈဂၚဒီးထံလီႈကီႈပူၚ တႈက ရ႕ကရိ(၅၂၁) ဖုအခ႕ဥစးအဂီႈဒီး မ့ႈလ႕ဟီဥခိဥဒီဘ့ဥယကမၚတႈစံဥညီဥ ဒီးကဟံးန႔ႈမူဒါလ႕သုး တဖဥယ မၚအါ ထီဥဒိဥထီဥ တႈဆီဥတံႈမၚန႕ၚဖဲ လ႕တႈလီႈတဖဥအဂီႈန႔ဥလီၚ.

တႈမ့ႈတႈတီတႈကရ႕ကရိတဖဥယလိဥဘဥ၀ဲ UN Council Security ဘီမုႈစ႕ဖွိဥတႈ ဘံဥတႈ ဘ႕ယ လ႕ကစံဥညီဥဒီး ကမၚပတုဏကြံဏ သုးပဒိဥမိၚစိရိၚအတႈမၚအ႕မၚသီလ႕ကီႈပဎီၚ ဖိသ့ဥ တဖဥ အဂီႈယဒီးတႈမ့ႈတႈတီ တႈကရ႕ကရိ သနဏက့ဃ့ထီဥ၀ဲဒဥယဟီဥခိဥဒီဘ့ဥတႈဖွီဥတႈစုက၀ဲၚဖိတဖဥလ႕ကမၚကတ႕ႈကြံဏ သုပဒိဥအတႈမၚအ႕သီ တႈတဖဥ အဂီႈန႔ဥလီၚ. တႈမ့ႈတႈတီတႈကရ႕ကရိ ပဏဖ်ါထီဥ၀ဲဒဥခဲခဲအံၚလ႕ ကီႈပဎီၚပူၚတႈကရ႕ကရိတဖဥလိဥဘဥ၀ဲဒဥ UN Security Council ဘီမုႈစ႕ဖွိဥတႈဘံဥတႈဘ႕ကရ႕တကီႈခါန႔ဥလီၚ.ဘဥဆဥယ ဘီမုႈစ႕ဖွိဥကရ႕န႔ဥတုၚခဲအံၚ တဟံး န႔ႈ၀ဲဒဥတႈစံဥညီဥထူးထူးတီၚတီၚဒ္ဘဥန႔ဥလီၚ.အ၀ဲသ့ဥစ႕ၚခံအါမးန႔ဥလီၚ.

ကီႈပဎီၚတႈကရ႕ကရိတဖဥယကြႈထံဥသ့ဥညါ၀ဲဒဥ စးထီဥလ႕လါ February ဒီးတုၚခဲအံၚယအိဥ၀ဲ (၉)လါအတီႈပူၚ န႔ဥယသုပဒိဥတဖဥမၚသံ၀ဲဒဥယပွၚကမ်႕ႈဖိ (၁၂၃၆)ဂၚဒီး တုၚလ႕လါ November (၃)သီနံၚန႔ဥဒီး ပွၚကမ်႕ႈဖိ အဘဥ တႈဖီဥဃဏအိဥ တုၚ၀ဲလ႕ (၉၆၆၇)ဂၚန႔ဥလီၚ.ဘဥဆဥယ တႈဒုး တႈဎၚအ႕အ႕သီသီလ႕ယခေီကီႈစ႕ႈတကပၚယSagaing တကပၚယMagwe တကပၚ ဒီး ကဲထီဥထြဲ ၀ဲဒဥတပူၚဃီလ႕ Kareni ,Karen ဒီး Shan ကီႈဆဥတကပၚအါအါန႔ဥလီၚ. ခေီကီႈဆဥအပူၚန႔ဥယတႈဒြဲဥအူဟံဥဃီကဲထီဥ၀ဲဒဥယတႈမၚသံပွၚကမ်႕ႈဖိတဖဥအိဥ၀ဲလ႕၀့ႈပူၚယဒီးတႈဘါဎြၚကေိ(ခံ)ဖ်႕ဥပဏဃုဏ၀ဲလ႕တႈဒြဲဥအူထီဥအပူၚန႔ဥလီၚ.ဖဲလ႕ လါတဘ့ဥအံၚအပူၚယမုႈသ႕နံၚန႔ဥယ HRW စံး၀ဲဒဥယလ႕Video တခါအပူၚန႔ဥယထံဥဘဥ၀ဲဒဥယသုးပဒိဥတဖဥယ ဒြဥအူထီဥ၀ဲဒဥယ ဟံဥ ဃီတဖဥလ႕ ခေီကီႈဆဥအပူၚယဒီး Thantlang ၀့ဥအပူၚန႔ဥယ မ့ဥအူအီဥတုၚ၀ဲဎံဏ(၁၂) နဥရံဥ န႔ဥ လီၚ.တႈဒ္န႔ဥအသိးယ The International humanitarian organization save the children စံး၀ဲဒဥ ယဖဲလ႕ လါ Oct 29 သီန႔ဥယခေီကီႈဆဥယThangtland ၀့ႈအပူၚတႈကဲထီဥအံၚန႔ဥယ မ့ႈ တႈ ဒြဲဥအူမၚဟးဂီၚဒီတ၀့ဥအဃိယပွၚ၀့ႈဖိလ႕အကလးတဖဥကဲထီဥ၀ဲဒဥပွၚဟံဥတအိဥဃီတအိဥဖိန႔ဥလီၚ.

Tom Andrews မ့ႈ၀ဲ ပွၚလီၚဆီဖိတဂၚလ႕ UN အဂီႈယပွၚဟ့ဥတႈကစီဥဖိတဂၚယစံး၀ဲဒဥ တႈကဲထီဥအသးလ႕ကီႈပဎီ ၚအပူၚယ သုးပဒိဥတဖဥမၚတႈအံၚန႔ဥယမ့ႈ၀ဲတႈမၚတရီတပါအ႕သီယပွၚကညီတဖဥအခြဲးအဎဏဒီး တႈမၚသံမၚ၀ီ ပွၚကလုဏဒူဥ တဖဥအဃိ. ပွၚကမ်႕ႈဖိ လ႕အက လး ဒီးအကလးတဖဥတူႈဘဥ တႈဖီွဥတႈနးယ တႈကီတႈခဲအံၚန႔ဥ တမ့ႈလ႕ခါခဲအံၚ န႔ဥဘဥယပမ့ႈကြႈန႔ဥ ဖဲ၂၀၁၆-၂၀၁၇ နံဥအပူၚန႔ဥယပထံဥဘဥ၀ဲအ၀ဲသ့ဥမၚကဲထီဥအိဥ၀ဲလ႕ Rakhine ကီႈဆဥ အပူၚ ယပွၚ Rohingya ဖိတဖဥတူႈဘဥခီဥဘဥ၀ဲဒဥလံန႔ဥလီၚ.တႈအံၚမ့ႈတႈမၚကမႈထီဒါ ဟီဥခိဥဒီဘ့ဥ သဲစးဒီးတႈသိဥတႈဘ်႕အဃိ မ့ႈ၀ဲယ War Crime န႔ဥလီၚ.

တႈန႔ဥအဃိယပကဘဥကတဲဏကတီၚယပွၚအိဥလ႕ကီႈပဎီၚပူၚတပူၚလႈလႈတဖဥအဂီႈယအဂ့ၚကတ႕ႈလ႕ တႈကမၚ U N General Assembly ဘီမုႈစ႕ဖွိဥတႈအိဥဖွိဥဖဲလ႕ လါ October (၂၂) သီအခါန႔ဥလီၚ.

Over 500 rights groups call for a halt to Myanmar army offensives, RVA News,7 Nov 2021